ΣΕ ΕΝΑ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΜΙΑ ΦΟΡΑ...
Έννοιες, προβλήματα σωρό,
μιλώ και κοιτώ τον φίλο μου τον πιστό.
Η ψυχή μου, όταν βάφεται με τη σκοτεινιά,
κοντά μου είναι η γάτα μου η Ασημιά
και της ζητώ να μου δανείσει μια.
Ελευθερία, έναν αέρα που θα ανακατεύει τα μαλλιά,
τα αναζητώ στου αλόγου την ανεβασιά.
Όταν η υπομονή μου έχει εξαντληθεί,
δανείζομαι λίγη απ' του γαϊδάρου το σακί.
Σαν γύρω μου αντικρίζω την αδράνεια και την αφασία,
πως θυμάμαι την αγελάδα μου την Ασπασία!
Καβγάς γερός για μία αρχηγία, που δεν έχει σημασία...
μου 'ρχεται στο μυαλό, το κοκόρι μου το φουντωτό.
Όταν δεν μετράει η γνώμη μου η προσωπική,
να μη νιώθω σαν πρόβατο που πηγαίνει στη σφαγή;
Προσπαθώ να κρατηθώ και αποφεύγω κάθε γλυκό...
Σαν κάνω όμως μια τόση δα ατασθαλία,
με σκουντά η γουρουνίτσα η Ροζαλία.
Όταν μπαίνω στο νερό και δεν θέλω με τίποτα να βγω,
θυμάμαι το μικρό παπί που έψαχνε η πάπια να το βρει.
Μήνυμα αγάπης σε ένα πρόσωπο μου μακρινό,
σε ένα περιστέρι δεμένο, με κορδόνι λεπτό.
Πόσα σημεία κοινά έχω με τα ζώα αυτά!
Ηρεμία, θλίψη, χαρά, φυλακίζονται σε μια ματιά
ή σε μια ουρά, που πηγαίνει δεξιά κι αριστερά.
Λ.Ρ
Η όλη ενότητα ξεκίνησε με δύο ερωτήσεις.
- Τι νομίζεται ότι είναι το κατοικίδιο ζώο;
Αυτό που το κλείνουν μέσα στο κλουβί.Ζώο που είναι κοντά στον άνθρωπο. Το έχουν δεμένο. Ζώο που δεν έχει τροφή και νερό. Αυτό που είναι αδύνατο. Ποντίκι που το έκλεισαν σε μία φάκα.
-Γιατί ο άνθρωπος εξημέρωσε και έχει κοντά του αυτά τα ζώα;
Για να πίνει το γάλα. Να κόβουμε το γουρούνι και να τρώμε το κρέας. Για να μπορεί να ζήσει. Για να μην πεινάει.Για να διώχνει τα ποντίκια. Για να φυλάει την φάρμα από τον λύκο.
Μέσα από συζήτηση, παιχνίδια, κατασκευές αρχίσαμε να γνωρίζουμε αγαπημένα ζώα, συνήθειες γνωστές και άγνωστες.
Το ποίημα της Ρ. Καρθαίου "Οι Καλύτεροί μου φίλοι" γίνεται αφορμή για να μάθουμε περισσότερα...
Πάπιες, κότες, γάτες, σκύλοι
είναι οι πιο καλοί μου φίλοι.
Στην εξώθυρα, στον κήπο,
με προσμένουν όταν λείπω.
Το πρωί, σαν πάω σχολείο,
μου φωνάζουν: «Φίλε, αντίο!»
Κι όταν εύκαιρο με βρούνε,
όλο ευγένεια θα μου πούνε:
«Γαβ, παπά, κοκό» και «νιάο»
δηλαδή μου λεν «πεινάω».
Τότε, τρέχω στο λεπτό
και μαζεύω ό,τι κι αν βρω.
Και τα πιάτα τους γεμίζω
και περίσσια τα ταΐζω.
Πάπιες, κότες, γάτες, σκύλοι
είναι οι πιο καλοί μου φίλοι.
είναι οι πιο καλοί μου φίλοι.
Στην εξώθυρα, στον κήπο,
με προσμένουν όταν λείπω.
Το πρωί, σαν πάω σχολείο,
μου φωνάζουν: «Φίλε, αντίο!»
Κι όταν εύκαιρο με βρούνε,
όλο ευγένεια θα μου πούνε:
«Γαβ, παπά, κοκό» και «νιάο»
δηλαδή μου λεν «πεινάω».
Τότε, τρέχω στο λεπτό
και μαζεύω ό,τι κι αν βρω.
Και τα πιάτα τους γεμίζω
και περίσσια τα ταΐζω.
Πάπιες, κότες, γάτες, σκύλοι
είναι οι πιο καλοί μου φίλοι.
-Ξέρω που θα τα βρω ή θα μπερδευτώ; Αγρόκτημα, δάσος και ζούγκλα. Τραβούν μία κάρτα και την τοποθετούν εκεί που νομίζουν ότι ζει το ζώο που έτυχαν.
- Χτυπώ, μετρώ και τοποθετώ: Επιλέγουν την εικόνα που θέλουν. Χτυπούν τις συλλαβές και κάτω από την εικόνα τοποθετούν τόσα τουβλάκια όσες και οι συλλαβές της λέξης.
-Αινίγματα πολλά και ελπίζω να κερδίσουμε αυτή τη φορά: Δύο ομάδες. Η κόκκινη και η πράσινη. Ποια θα μαζέψει τις περισσότερες νίκες; Σκεφτείτε πριν βάλετε το τουβλάκι σας πάνω στην εικόνα.
Κουνάει την
ουρά από χαρά και διώχνει τον κλέφτη με μια δαγκωματιά.
Λένε ότι
έχει εφτά ψυχές, αλλά αν τη θυμώσεις κάνει μόνο νυχιές.
Έχει πάνω
του πολύ υπομονή και ένα σαμάρι που τον ταλαιπωρεί.
Άσε με στον
ήλιο, στη βοσκή για να σου δώσω κάτι που θα σε δυναμώσει πολύ.
Μια
λακκούβα, μια λάσπη να κυλιστώ και έναν κουβά για να ευχαριστηθώ.
Πάει δεξιά,
πάει αριστερά, πάνω στου αρχηγού την περπατησιά.
Περήφανη
περπατησιά, που μπορεί να τρέξει και να ανέβει στα πιο ψηλά βουνά.
Νόστιμο
κρέας και υγιεινό αλλά τα Χριστούγεννα θα ήθελα κάπου να κρυφτώ.
Μουστάκι δεν
έχω στριφτό αλλά έχω ένα μούσι φουντωτό.
Δεν έχω
νύχια κοφτερά, αλλά τα κέρατα μου τα γυριστά, μη τυχόν σε χτυπήσουν στη κοιλιά.
Βασιλιάς δεν
είναι, κορόνα φορά, την ώρα δεν ξέρει κι όμως σε ξυπνά.
Ανοίγω τούνελ
στο χώμα το υγρό και λατρεύω τα καρότα στον κήπο τον μικρό.
Για να
φωνάξω τη μαμά, αλλάζω το μα και το κάνω…
Έχεις δει
τέτοια ομορφιά, όταν περπατώ καμαρωτά;
- Έγινε ασν, νας και τελικά έγινε ΣΑΝ: Τι είναι η παρομοίωση; Εξηγήσαμε και παίξαμε μ' αυτήν. Προτάσεις και το παιδί τοποθετεί το τουβλάκι στην εικόνα που νομίζει.
Άκακος
σαν...πιστός σαν...ζωηρός σαν...έχει υπομονή...είναι πονηρή...τρέχει γρήγορα σαν...φουσκώνει από καμάρι σαν...τσακώνονται συνέχεια σαν...είναι λαίμαργος σαν...τραγουδάει όμορφα
σαν... τρυπώνει εδώ κι εκεί σαν...του αρέσει να είναι στο νερό σαν...
-Λευκή κόλλα στο γραφείο; Δεν πειράζει. Είμαι μικρό. Πηγαίνω στο νηπιαγωγείο: Δυο παιδιά κάθονται σε διαφορετικό θρανίο.Τυχαία μια εικόνα ενός ζώου. Τι νομίζεται ότι τρώνε; Η απάντηση ζωγραφίζεται σε χαρτί και την κολλάμε δίπλα στο ζώο. Μετά ελέγχονται οι απαντήσεις.
-Ποιος γαβγίζει δυνατά και μου πήρε τα αυτιά; Ένα παιδί- σκύλος κάθεται στην καρέκλα και μόνο ακούει. Δεν βλέπει. Κάποιο παιδί από την ομάδα γαβγίζει. Μπορείς να βρεις ποιο είναι το σκυλί;
-Αυτή η ψαριά δεν είναι για κλεψιά: Ένα παιδί-γάτα κάθεται στην καρέκλα με δεμένα μάτια. Κάτω από την καρέκλα υπάρχει ένα ψάρι. Μπορείς να ακούσεις τα βήματα του κλέφτη και να τον αγγίξεις πριν σου πάρει το φαγητό;
- Στο κοτέτσι δύο δεν χωρούν και θα αλληλοτσιμπηθούν: Στο κοτέτσι-σχοινί δυο παιδιά καθισμένα και με τα χέρια "άχρηστα". Ποιο κοκόρι θα βγάλει τον άλλον από τον κύκλο, χρησιμοποιώντας μόνο το σώμα του, χωρίς τα χέρια;
- Ποιοι θα μείνουν νηστικοί; Οι κότες ή τα κοκόρια στην αυλή; Κορίτσια- κοτούλες και αγόρια κοκόρια. Ποιοι θυμούνται καλύτερα που είναι τα σκουλήκια κρυμμένα; Μετά το μέτρημα έρχονται οι ζητωκραυγές.
- Στη λίμνη τη μικρή, ποιος θα μπει; Το παιδί- παπί κάνει τα χέρια του φτερά και τα πόδια του ενωμένα και προς τα έξω πρέπει να μπει στις λακκούβες- στεφάνια και να φτάσει στη λίμνη που το περιμένει να δροσιστεί.
- Προβατάκια μη πάτε μακριά γιατί ο λύκος παραφυλά: Τα παιδιά- πρόβατα βόσκουν αμέριμνα. Όταν όμως ακούσουν το κουδούνι του βοσκού πρέπει να τρέξουν γρήγορα στη στάνη-σχοινί. Ο τελευταίος βγαίνει από το παιχνίδι.
- Το κριάρι οδηγός, ακοίμητος φρουρός: Σε κάθε ομάδα ορίζεται ένα παιδί- κριάρι. Δύο στάνες περιμένουν. Τα πρόβατα βόσκουν. Όταν ακούσουν το σύνθημα πρέπει να μπει κάθε ομάδα πίσω από τον οδηγό της και να μπει στη δικιά της στάνη. Ποια ομάδα θα τα καταφέρει;
-Καλπάζω και πηδώ τα εμπόδια που θα βρω: Τα παιδιά- άλογα πηδούν τα εμπόδια -τουβλάκια που υπάρχουν μπροστά τους καλπάζοντας.
-Κόκκαλο λαχταριστό για τον σκύλο που αγαπώ: Τα παιδιά- σκυλιά πρέπει να πάνε στο πιάτο και να κολλήσουν το κόκκαλο στο πιγούνι τους και να το φέρουν πίσω, χωρίς να τους πέσει.
- Η υπομονή έχει και τα όρια της πια και σήκωσε τα πόδια του τα πισινά: Το παιδί- γαϊδουράκι κάθεται στο σημείο που έχει οριστεί. Σηκώνοντας το πόδι προς τα πίσω πρέπει να γκρεμίσει τα τσουβάλια-τουβλάκια που είναι στοιβαγμένα. Ποιος θα ρίξει περισσότερα με μία μόνο φορά;
-Στρουμπουλό, στρουμπουλό αλλά τρέχει για το φαγητό: Μία λιχουδιά και δύο παιδιά-γουρουνάκια τρέχουν κοντά της. Ποιος θα προλάβει να τη πάρει;
-Αν αρχίσει η βροχή, σταματώ τη βοσκή: Οι αγελάδες μετεωρολόγοι βόσκουν αμέριμνα στο χορτάρι. Όταν καταλάβουν ότι ο καιρός θα χαλάσει πηγαίνουν στο στάβλο. Σ' αυτή τη προαίσθηση στηρίχτηκε αυτό το παιχνίδι. Δύο ρυθμοί στο ταμπουρίνο. Ένας για τη βροχή και ο άλλος για τον ήλιο.Ανάλογα με τον ρυθμό, κινούνται τα παιδιά-αγελάδες.Ή βόσκουν στο χορτάρι ή τρέχουν στο στάβλο-σχοινί. Ποιος θα είναι ο καλύτερος μετεωρολόγος;
-Πάπια, πάπια, χήνα.: Τα παιδιά είναι σε κύκλο. Κάποιο παιδί έξω από τον κύκλο, αγγίζει το κεφάλι ενός άλλου παιδιού και λέει τη λέξη "πάπια". Συνεχίζει. Το κεφάλι του παιδιού που θα αγγίξει και πει τη λέξη "χήνα" πρέπει να σηκωθεί και να το κυνηγήσει. Το πρώτο πρέπει να προλάβει να καθίσει στη θέση του.
-Ένας κυνηγός έχει κρυφτεί και τις πάπιες καραδοκεί: Τα παιδιά μαζεμένα στη λίμνη-σχοινί. Ο κυνηγός στο σημείο που έχει οριστεί, κρατώντας μια μπάλα-όπλο. Πιο πέρα υπάρχει ένας θάμνος-πανί. Μόλις τελειώσει η εκφώνηση τα παπιά τρέχουν στον θάμνο. Ο κυνηγός τα σημαδεύει με τη μπάλα. Όποιο πετύχει βγαίνει από το παιχνίδι.
- Το παραδοσιακό "Φύγε, φύγε ποντικάκι".
- Θα μαζέψω το μαλλί για να κάνω μια μπλούζα πλεχτή: Ένας τυχαίος αριθμός. Η ομάδα πρέπει να βάλει μέσα στο τελάρο τόσες μπάλες μαλλί, όσες λέει ο αριθμός που έτυχαν. Σωστά όχι γρήγορα.
- Ταξιδιάρικο πουλί στείλε μήνυμα στον ή στην... Το παιδί- περιστέρι ακούει το μήνυμα από την νηπιαγωγό και το μεταφέρει πετώντας.(να πεις στην Σταυρούλα να δώσει ένα φιλί στην Κλέα, να πεις στον Στέλιο να βγάλει το παπούτσι του Αλέξανδρου). Το παιδί που θα ακούσει το ψιθυριστό μήνυμα του περιστεριού πρέπει να εκτελέσει αυτό που άκουσε.
"Κατοικίδια" φύλλα εργασίας:
Στο αγρόκτημα τριγυρνώ και ζωγραφίζω όποιο αγαπώ.
-Αρνάκι αρνάκι έχεις μαλλάκι;
-Έχω μαλλάκι. Ένα για τον αφέντη. Ένα για την κυρά
και ένα για το παιδάκι που παίζει με χαρά.
Τρία σακιά.
Ένα τραγούδι,
μια παράξενη φωνή τους χάρισε μια καλύτερη ζωή.
