Η Νατα...Λίνα στο Νηπιαγωγείο: ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑ

Καλό μήνα με τον Απρίλη και ένα μικρό ψέμα στα χείλη.

Πόσα ψέμματα για να γλυτώσουν τις κυρώσεις; Πόσα "όχι εγώ" στην ερώτηση που τους κάνεις; Η ημέρα είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους.

Γνωρίζουμε από που προήλθε το έθιμο της Πρωταπριλιάς και το συζητάμε.

Τα ψέματα της Πρωταπριλιάς είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο που «γεννήθηκε» το έθιμο αυτό. Δύο από αυτές, όμως, είναι οι επικρατέστερες.

Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες, λαό της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι οποίοι ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Έτσι και αυτοί, όπως προστάζει ο «κώδικας δεοντολογίας» των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια, έγινε με το πέρασμα του χρόνου έθιμο.Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου την Γαλλία του 16ου αιώνα.Μέχρι το 1564 η πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η «1η Απριλίου». Την χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούνταν πλέον η 1η Ιανουαρίου. Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.Το έθιμο αυτό ήρθε και στην Ελλάδα και διαφοροποιήθηκε αποκτώντας μια ελληνική χροιά. Η βασική ιδέα βέβαια παρέμεινε ίδια. Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας.Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά. Σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι ο «θύτης» θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του. Επίσης το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς, θεωρούν μερικοί, ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Όσο για το «θύμα», πιστεύεται ότι, σε αντίθεση με τον «θύτη», θα έχει γρουσουζιά τον υπόλοιπο χρόνο και πιθανότατα αν είναι παντρεμένος θα χήρεψει γρήγορα.

-Αποκαλύπτουμε τα δικά μας ψέμματα, πότε τα είπαμε και γιατί. Είναι όμορφο όμως να λέμε ψέμματα; Γιατί; Τι συμβαίνει. Τα παιδιά απαντούν και οι απαντήσεις καταγράφονται.

- Θα ήθελαν ένα φίλο σαν τον Πινόκιο; Πώς θα ένιωθαν οι ίδιοι αν τους λένε συνεχώς ψέματα; Καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως "Η ψευτιά κρυφή δε μένει πάντα ο ψεύτης την παθαίνει!" και πως "Κάθε ψέμα πληγώνει!"

-Συζητάμε λαϊκές εκφράσεις και παροιμίες για την αλήθεια και για το ψέμα, όπως:

Μεταξύ κατεργαραίων ειλικρίνεια
Η αλήθεια και το λάδι βγαίνουν πάντα από πάνω.
Όποιος πηδάει μόνος του, κανένας δεν τον φτάνει.
Μες στα πολλά παινέματα, τα πιο πολλά είναι ψέμματα.
Το ψέμα έχει κοντά ποδάρια.
Η ψευτιά και η κλεψιά είναι θεία κι ανιψιά.
Όποιος μαγειρεύει ψέμματα, στο πιάτο του τα βρίσκει.
Την αλήθεια πάντα κράτει και το ψέμα ας έχει αλάτι.

-Σε φύλλο χαρτιού απαντούν στη ερώτηση: Ποιο ψέμα θα θέλατε, αν υπήρχε το μαγικό ραβδί μιας μάγισσας, να το μεταμόρφωνε σε αλήθεια;

- Χαρακτηριστικά βιβλία της ψεύτικης αυτής μέρας είναι "Ο Πινόκιο", " Ο ψεύτης Βοσκός" , το "Ψέμα πρωταπριλιάτικο" της Σοφίας Γαβριηλίδου.

"Τα ψέμματα του Μίκυ" είναι βασισμένο στην ιστορία του ψεύτη βοσκού και είναι ένα παραμύθι που αρέσει πολύ στα παιδιά γιατί πρωταγωνιστής είναι ο αγαπημένος τους ήρωας.

-Μετά το τέλος του παραμυθιού, μαντέψαμε το μέλλον του ήρωα προφορικά και με τη ζωγραφική.

- Τα παιδιά διηγήθηκαν το παραμύθι του ψεύτη βοσκού μέσα από εικόνες χωρίς λόγια. Τις εικόνες μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε για πολλαπλές χρήσεις γλωσσικής ανάπτυξης και όχι μόνο. Ιδέες προς χρήση:

Μπορείτε να ζητήσετε από τα παιδιά να τις ταξινομήσουν χρονικά
Να αλλάξουν τη σειρά και να αλλάξουν και τη ροή του παραμυθιού
Να αφαιρέσετε εικόνες και να βρουν ποια λείπει
Να παρατηρήσουν λεπτομέρειες και να παίξετε το παιχνίδι των ερωτήσεων πχ. Τι κρατούσε ο Αγρότης όταν ο μικρός βοσκός φώναξε λύκος" ή "Πόσα πρόβατα φαίνονται στην εικόνα" κλπ.
Να διαλέξετε μία ή δύο εικόνες και να φτιάξουν το δικό τους παραμύθι.
Να μοιράσετε τις εικόνες στα παιδιά (Ομάδες των 2 ή τριών ) και να φτιάξουν μια δική τους ιστορία.
Να δώσετε την πρώτη και την τελευταία εικόνα και να διηγηθούν την ιστορία με το δικό τους τρόπο.
Να αποδώσουν την ιστορία μιμητικά.
Να παίξετε το παιχνίδι της παγωμένης εικόνας αντιγράφοντας και αναπαραστώντας τις εικόνες τα ίδια τα παιδιά.
Να επιλέξουν μια εικόνα και να τη ζωγραφίσουν.
Να μπουν στη θέση των προσώπων του παραμυθιού και να βάλουν λόγια.
Να τυπώσουμε τις εικόνες και να φτιάξουμε κόμικς.