Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2015

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΝΕΡΟ




 Πέφτει βροχή, πέφτει βροχή στο πρόσωπο μου πέφτει...

Μια μέρα βροχερή, χτύπησε το τζάμι της τάξης μας η σταγόνα και μας είπε την ιστορία της, αφού πρώτα τη καλωσορίσαμε και τη ρωτήσαμε από που ήρθε. 'Ανοιξε το βροχοβιβλίο της και μας διάβασε το ποίημα του Ζ. Παπαντωνίου, " το ποταμάκι" 

Από που είσαι, ποταμάκι;

Από `κείνο το βουνό.

Πώς τον λέγαν τον παππού σου;

Σύννεφο στον ουρανό.



Ποια είναι η μάνα σου;

Η μπόρα.

Πώς κατέβηκες στη χώρα;

Τα χωράφια να ποτίσω
και τους μύλους να γυρίσω.



Στάσου να σε ιδούμε λίγο, 

ποταμάκι μου καλό.

Βιάζομαι πολύ να φύγω, 

ν’ ανταμώσω το γιαλό.


Με τη παρουσία της ξεκινήσαμε τη συζήτηση για το πως γεννιέται η βροχή, το ταξίδι της και πως φτάνει κοντά μας.Είναι απαραίτητο σε μας, στη φύση, στα ζώα;Τι μορφές παίρνει το νερό;Που το συναντάμε; Υπάρχει ζωή χωρίς αυτό;
- Ξεκινήσαμε με το γνωστό πείραμα του νερού(θάλασσα) που βράζει(ήλιος) και στον καθρέφτη ο ατμός δημιουργεί τις πρώτες σταγόνες(σύννεφο). Δύσκολο να το κατανοήσουν; Ας διαβάσουμε ένα παραμύθι:

                 Ο Κύκλος του νερού με απλά λόγια

Μια φορά κι έναν καιρό, ήμουν μια σταγόνα σ' έναν ποταμό!
Ο ήλιος όμως με ζέστανε πολύ, κι έγινα ατμός ευθύς στη στιγμή!
Ανέβηκα ψηλά στον ουρανό, βρέθηκα σε ένα σύννεφο πολύ απαλό, 
που όλο μεγάλωνε και μεγάλωνε θαρρώ, καθώς κι άλλες σταγονίτσες μπήκαν σε αυτό!
Μα ο αέρας φυσούσε δυνατά, το σύννεφο κρύωνε εκεί ψηλά
κι έτσι εμείς πέσαμε σιγά σιγά, πάνω στα δάση σα βροχή, παιδιά!
Μα κάποιες σταγόνες πέρασαν πάνω από τα βουνά,
κρύωσαν πιο πολύ εκεί ψηλά κι έπεσαν σα χιόνι απαλά!
Ο ήλιος το έλιωσε αργά αργά κι όλες κυλήσαμε βιαστικά,
μες στα ποτάμια που 'χουν τις πηγές τους στα βουνά!
Έπειτα κινήσαμε γοργά γοργά, ποτίσαμε, δέντρα, χωράφια, σπαρτά...
Μπήκαμε στα σπίτια όλο χαρά κι ανθρώπους ξεδιψάσαμε,
τα σπίτια τους κάναμε πιο καθαρά. Μα το ταξίδι μας δε σταματά...
Νερόμυλους γυρίσαμε, φράγματα γεμίσαμε,
μέσα σε υπονόμους πέσαμε βαθιά.
Κι όλες μαζί, μετά, παιδιά, φτάσαμε στη θάλασσα την πλατιά!
Μα ο κύκλος αυτός δε σταματά, θα αρχίσει και πάλι από την αρχή
και θα με συναντήσετε ξανά κάπου ψηλά εκεί παρέα με τις άλλες σταγονούλες
να σας φέρνουμε βροχούλες!     ή




Αποτέλεσμα εικόνας για το συννεφο που εβαλε τα κλαματα
- Επειδή της σταγόνας μας(υγρή μορφή) της αρέσουν οι μεταμορφώσεις,τη βάλαμε στη κατάψυξη και την κάναμε παγάκι(στερεή μορφή) και τη βράσαμε και είδαμε τους ατμούς(αερή μορφή)
- Την ανακατέψαμε με αλάτι,ζάχαρη,χυμό πορτοκάλι, καφέ, οινόπνευμα και τη βάλαμε πάλι να παγώσει για να δούμε τι απ΄όλα της αρέσει.
- Μπήκε σε μια λεκάνη και έπαιξε με διάφορα αντικείμενα που άλλα τα βύθιζε και άλλα τα κράταγε στην επιφάνεια.
-Μας είπε ότι έχει πάνω της τρία Α και προσπαθήσαμε να τα βρούμε και στο τέλος μάς τα μαρτύρησε.(άοσμη, άχρωμη και άγευστη)
- Το άχρωμο μας είπε ότι το λένε αλλιώς διαφανές και ψάξαμε μέσα στη τάξη να βρούμε αντικείμενα τέτοια και να πούμε τι βλέπουμε μέσα από αυτά.
- Μας ρώτησε πως θα μπορούσαμε να την κουβαλήσουμε από το ένα μέρος στο άλλο.
- Έφερε ένα δοχείο και μας ζήτησε να υποθέσουμε με πόσα ποτήρια θα μπορούσε να γεμίσει αυτό το δοχείο. Τις υποθέσεις μας τις γράψαμε σε ένα χαρτί και η διαπίστωση ξεκίνησε. 
- Χύθηκε πάνω στα τραπέζια και μας μίλησε για την απορροφητικότητα (πανί, σφουγγάρι,αλουμινόχαρτο, πλαστική σακούλα).
- Τη μεταφέραμε σε δίσκο και εκείνη ήταν μέσα σε ένα ποτήρι, προσπαθώντας να μείνει στεγνός ο δίσκος.
- Μας έβλεπε με τα γράμματα να φτιάχνουμε λέξεις σχετικές με την οικογένεια της (νερό, θάλασσα, ποτάμι, σύννεφο, ρυάκι), έχοντας φυσικά πίνακα αναφοράς.
- Άκουσε σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό τη λέξη νερό και λαϊκές εκφράσεις.
Είναι σαν τα κρύα τα νερά
Πνίγεται σε μια κουταλιά νερό
Είναι καπετάνιος του γλυκού νερού
Έβαλε νερό στο κρασί του
Είναι σαν το ψάρι έξω από το νερό
Ήπιε το αμίλητο νερό.
Έκανε μια τρύπα στο νερό
Έβαλε το νερό στο αυλάκι
Είναι έξω απ' τα νερά του
Δε δίνει του αγγέλου του νερό
Πήγε στη βρύση και νερό δεν ήπιε
Το έμαθε νεράκι
Μας κάνει νερά
Πίνει νερό στο όνομά μου
Και από την πέτρα βγάζει νερό
Ήπιε το νερό της λησμονιάς
Βγάζει νερό με το καλάθι
Πηγαίνω με τα νερά του
Ψαρεύω σε θολά νερά
Θα μου κόψεις το νερό να μην ποτίσω τα λάχανα;
Ταράζω τα νερά ή τάραξε τα νερά
Μοιάζουν σα δυο σταγόνες νερού
Ότι είπαμε νερό κι αλάτι
Κουβαλώ νερό με το κόσκινο
Το αίμα νερό δε γίνεται 

Ούτε ένα ποτήρι νερό
- Βουβάθηκε, όταν άκουσε για το αμίλητο νερό και χάρηκε όταν της είπαμε για το έθιμο της Περπερούνας και άκουσε το τραγούδι. Τη βάλαμε μέσα στη κολυμβήθρα εξηγώντας το λόγο και επειδή κουράστηκε την αφήσαμε στη τάξη και βγήκαμε έξω να παίξουμε:
-Τα στεφάνια έγιναν λίμνες που τα παιδιά τις πηδούσαν χωρίς να πατήσουν μέσα και να βραχούν.
-Μια μπλε φόδρα έγινε ποτάμι και τα τουβλάκια πέτρες και έπρεπε να περαστεί το ποτάμι πατώντας πάνω στις πέτρες.
- Η μπάλα έπεσε μέσα στη λίμνη-στεφάνι και χρησιμοποιώντας μόνο ένα κοντάρι έπρεπε να βγει. (ανταγωνιστικό παιχνίδι) 
- Λεκάνες με νερό και το νερομπάσκετ ξεκίνησε.
- Όμως μέχρι και νεροκουβαλητές γίναμε για χατήρι της. Μας δυσκόλεψε και μας ενθάρρυνε να βρούμε τρόπους να μεταφέρουμε νερό πιο γρήγορα από ένα μέρος στο άλλο. Με το σώμα (χέρια, στόμα) ή με διάφορα αντικείμενα που θα μας βοηθήσουν (ποτήρι, κανάτα, κουτάλα,κλπ).
- Παίξαμε και νεροσκοποβολή. Πώς ένα σφουγγάρι κι ένας στόχος χρειάστηκε μόνο. Και φυσικά δεξιότητα να πετύχουμε το στόχο μας με το βρεγμένο σφουγγάρι μας!
- Παίξαμε και παντομίμα με δραστηριότητες που περιέχουν νερό: Πότισμα, βροχή, πίνω, γεμίζω ένα ποτήρι, πλένω τα χέρια, τα ρούχα, κάνω μπάνιο, κοκ.
- Και Νεροαγώνες. Ποια ομάδα θα αδειάσει πρώτη τη λεκάνη της; με τα χέρια, με κουτάλες, με ποτήρια;
Κι όταν κουραστήκαμε μας έδειξε τη δύναμή της... 
-Πετούσαμε με το λάστιχο νερό και όσο πιο πολύ νερό έτρεχε από το λάστιχο έσπρωχνε πιο πολύ το χώμα...έτσι γίνεται και όταν το ποτάμι ορμητικό κυλάει. Παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά του!
- Γεμίσαμε πλαστικά μπουκάλια στα οποία κάναμε τρύπες, μία ψηλά, μία στη μέση και μία χαμηλά. Από που χύνεται πιο μακριά; Παρατηρούμε και μαθαίνουμε.
- Προσεκτικά βάλτε ένα αυγό μέσα σε ένα ποτήρι με κοινό νερό. Με την προϋπόθεση ότι το αυγό δεν είναι χαλασμένο, θα πέσει στον πάτο του ποτηριού. Μετά βάλτε λίγο ζεστό νερό στο δεύτερο ποτήρι και διαλύστε 4-5 κουταλιές αλάτι. Θα λειτουργήσει καλύτερα αν περιμένετε μέχρι να κρυώσει το νερό. Μετά ρίξτε το δεύτερο αυγό μέσα. Θα επιπλέει στην επιφάνεια αντί να πάει στον πάτο. Εξήγηση: Το κλειδί εδώ είναι η πυκνότητα των μορίων του νερού και του αυγού. Ο μέσος όρος πυκνότητας ενός αυγού είναι πολύ μεγαλύτερος από το απλό νερό, έτσι έλκεται προς τα κάτω Η πυκνότητα του αλατισμένου νερού  είναι μεγαλύτερη από αυτή του αυγού έτσι το αυγό δεν μπορεί να πέσει κάτω στον πάτο.
- Μιλήσαμε για την Άνωση σπρώχνοντας απλά ένα δίσκο σε μια λεκάνη για να το βυθίσουμε κι αυτό ανεβαίνει ξανά...Γιατί;
Όμως δε χορταίνουμε ούτε λεπτό...
- Με το τραγούδι της Νάνα Μούσχουρη, "Πέφτει η βροχή", τα παιδιά έγιναν σταγόνες βροχής και χόρευαν ελεύθερα. Με το σταμάτημα της μουσικής έγιναν ψιχάλα(χτυπώντας το  ένα δάχτυλο στη παλάμη), βροχή(δύο δάχτυλα στη παλάμη) ,καταιγίδα(παλαμάκια), χαλάζι(πόδια δυνατά στο πάτωμα),ρυάκι(ξαπλωμένα ανά δύο ή τρία σε γραμμή) λίμνη(μικρός κύκλος), θάλασσα(μεγάλος κύκλος), ωκεανός(σκόρπια στον ελεύθερο χώρο σε σχήμα κύκλου χωρίς να πιάνουν τα χέρια τους), καταρράκτης(σηκωμένα στις μύτες των ποδιών τους και με τα χέρια ψηλά πέφτανε στο πάτωμα).
- Ακούω και ζωγραφίζω...Ακούσαμε τον ήχο της βροχής, νερό που τρέχει, ρυάκι  και ζωγραφίσαμε την πρώτη εικόνα που μας ήρθε στο μυαλό!
- Και με αφορμή ένα παραμύθι ζωγραφίσαμε ξανά...Από τα παραμύθια των αισθήσεων "Η σταγόνα" .
- Κι αν πεις για το ποίημα "Το ποταμάκι" του Ζ. Παπαντωνίου που μας έμαθε η σταγονίτσα και τι δεν κάναμε με αυτό...
Γλωσσικές δραστηριότητες: Αντιστοιχήσαμε εικόνες και λέξεις του ποιήματος. 



-Μπερδέψαμε τους στίχους αλλάζοντας τη σειρά και τους ξαναβάλαμε στη θέση τους. Διαβάσαμε το ποίημα και ανάποδα από το τέλος προς την αρχή. 
- Το κάναμε τραγούδι
-Το ζωγραφίσαμε
- Αλλάξαμε λέξεις παίζοντας με την ομοιοκαταληξία πχ.
Πώς κατέβηκες στη χώρα;...
Για να σας φέρω δώρα

-Τα παιδιά σε κύκλο καθισμένα και έξι παιδιά κρατώντας από μία κάρτα κινούνταν στο χώρο.Λέγοντας την ιστορία " Σύννεφο πες αλεύρι" έπρεπε να σχηματιστεί μια σωστή σειρά από τα παιδιά που κρατούσαν τις κάρτες.






Όταν γυρίσαμε στη τάξη, είδαμε τη σταγόνα και της διαβάσαμε ένα παραμύθι για να της πούμε ότι θα την προσέχουμε επειδή μας είναι απαραίτητη.

Εκείνη μας χαιρέτησε γιατί ήδη είχε αργήσει στο ταξίδι της και εμείς συνεχίσαμε με βρεγμένα φύλλα εργασίας, ατομικές και ομαδικές κατασκευές.

  



  



    


Κάτω από μια ομπρέλα


Η δική σου σταγόνα που θα ήθελες να πάει


Αναπαράσταση ζωγραφικού πίνακα


 Ο Κύκλος του Νερού με γκοφρέ, κολάζ και ζωγραφική


Μας αρέσει η βροχή


Ο Θεός Ποσειδώνας



"Θα θυμάμαι πάντα πως όλη η γη έχει ανάγκη από μια σταγόνα διαφανή"






4 σχόλια: