ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΑΕΡΑΣ

Φύσηξε Βοριάς, Μαΐστρος, Τραμουντάνα...

Ανοίγουμε τον ασκό του Αιόλου και γνωρίζουμε τους ανέμους.

Τι να' ναι αυτό που τα σύννεφα σπρώχνει;

Τι να 'ναι αυτό που τα φύλλα φυσά;

Τι να 'ναι αυτό που το καπέλο μου διώχνει;

Τι να 'ναι αυτό που τη σημαία κουνά;

Είναι ο άνεμος, η αύρα, το αγέρι!

Είμαι εγώ ο Αίολος, παιδιά!

Ο Αίολος αυτοπροσώπως στο νηπιαγωγείο μας εξηγεί και μας ξεναγεί στο κόσμο του. Μπορεί να είναι μια αυτοσχέδια κούκλα ή εμείς οι ίδιες ... μεταμορφωμένες! 

Μας γνωρίζει αρχικά τα παιδιά του, τα ονομάζει, αναφέρει τα χαρακτηριστικά του καθενός...Πχ. Ο Ζέφυρος είναι άνεμος απαλός, δίνει δροσιά και βοηθάει στη βλάστηση. Στη συνέχεια μας εκμυστηρεύεται ότι του συνέβη κάτι δυσάρεστο. Οι άνεμοι το έσκασαν και ήρθαν να παίξουν στην αυλή μας...

 Έτσι προκαλούμε την περιέργεια των παιδιών καθώς να προκαλούμε να βγούμε και να τους ψάξουμε στην αυλή... Φυσικά επιλέγουμε μια μέρα με αέρα, αλλά και να μην φυσά μπορούμε να βγούμε και να παρατηρήσουμε που κρύφτηκαν...

Να μια καλή έναρξη του θέματος για να μιλήσουμε για τις ιδιότητες του Αέρα. Δε φαίνεται αλλά το νιώθουμε...  Βάλτε μπρος όλες τις αισθήσεις σας και πάμε...  "Φύσα αεράκι...φύσα με!"

Πώς μπορούμε να το δούμε;

Μυρίζουμε τον αέρα...

Αγγίζουμε τον αέρα...ή μήπως μας αγγίζει; Πότε το νιώθουμε περισσότερο να μας αγγίζει; Όταν περπατάμε; Όταν τρέχουμε; Όταν μένουμε ακίνητοι; Όταν είμαστε στεγνοί; Όταν είμαστε ιδρωμένοι; ή βρεγμένοι;

Ακούμε τον αέρα... Μόνο έξω τριγυρνά; 

Αναπνέουμε και ρουφάμε τον αέρα...
Η επαφή με τον άνεμο μας βοηθά να το γνωρίσουμε σε όλες τις διαθέσεις του...Μπορεί να μας χαϊδεύει, αλλά και να μας σπρώχνει ή να μας δυσκολεύει στο τρέξιμο. Μπορεί να παίζει με τα μαλλιά μας, αλλά είναι και ζαβολιάρης μπορεί να μας βγάζει την κουκούλα ή να μας ρίχνει χώμα στα μάτια ή να μας ανοίγει τα μπουφάν.
Μπορούμε να ξαπλώσουμε σε στρωματάκια γυμναστικής και να παρατηρήσουμε τι μπορεί να κάνει ο αέρας τριγύρω μας. (Κινεί τα σύννεφα, τα μαλλιά μας, κλπ). Τα παροτρύνουμε να χρησιμοποιήσουν όλες τις αισθήσεις τους. Δε μπορείτε να φανταστείτε πόσο τους ενθουσιάζει το να περιγράφουν τις δικές τους, φανταστικές τις περισσότερες φορές, εικόνες

Και το πιο διασκεδαστικό; Αφού ανακαλύψαμε που κρύβεται καιρός να το φυλακίσουμε... Είναι εύκολο να πιάσουμε τους γιους του Αιόλου; Με ποιον τρόπο μπορούμε να φυλακίσουμε τον Αέρα; Τα παιδιά ανακαλύπτουν τρόπους, εμείς απλά τα ενθαρρύνουμε. 
Γινόμαστε αεροπλάνα, χαρταετοί, ανεμόμυλοι, αερόστατα, αλεξίπτωτα, φουσκωμένα μπαλόνια, πουλιά και ό,τι άλλο προτείνουν τα παιδιά.
Α!  και κάτι ακόμα...

Μόνο εμείς έχουμε ανάγκη τον αέρα; Τι συμβαίνει με τα ζώα, τα φυτά;

Μέσα στην τάξη

Μήπως είναι κι εδώ κρυμμένος; πού; Είναι αόρατος γιατί είναι διαφανής. Τι θα γινόταν αν δεν υπήρχε καθόλου αέρας στην τάξη; Τελικά τι είναι αυτός ο αέρας;

Περνάμε τρέχοντας κάτω από κρεμασμένα φύλλα ή χαρτιά (ή τα φυσάμε απλά) γιατί κουνιούνται; Τα ακουμπήσαμε;

Έχει δύναμη ο αέρας; Με ένα καλαμάκι και με μικρά χάρτινα μπαλάκια, πούπουλα, φύλλα, κλπ μπορούμε να το ανακαλύψουμε.  

Το καλαμάκι μας βοηθά να το νιώσουμε και στο χέρι μας
Φουσκώνουμε μπαλόνια και τα αφήνουμε να ξεφουσκώσουν απότομα.

Επίσης και στο νερό...φυσάμε με το καλαμάκι μέσα σε μια λεκάνη με νερό. Τι δημιουργείται; Γιατί; Με τι μοιάζει ο αέρας όταν μπήκε στο νερό;
Κρατάμε ένα μπουκάλι χωρίς καπάκι. Είναι πραγματικά άδειο; Το βυθίζουμε σε μια λεκάνη με νερό. Τι παρατηρούμε; Οι φυσαλίδες που δημιουργούνται καθώς βυθίζεται τι περιέχουν;

Τρυπάμε ένα πλαστικό ποτήρι με ένα καρφί και το βυθίζουμε στο νερό κρατώντας την τρύπα κλειστή με το δάχτυλό μας. Όταν ο πυθμένας του ποτηριού βρίσκεται λίγο πιο πάνω από την επιφάνεια του νερού πλησιάζουν το πρόσωπό τους και αφήνουμε την τρύπα. Τι παρατηρούμε;

Έχει βάρος ο Αέρας; Μπορούμε να το ζυγίσουμε. Με μια ζυγαριά που ζυγιζόμαστε; Πώς; 

Αυτοσχέδια με ένα χάρακα που τον ισορροπούμε σε ένα ξύλο ή με κλωστή κρεμασμένο ώστε να ισορροπεί... Φουσκώνουμε μπαλόνια λίγο πολύ ή γεμίζουμε σακουλάκια με αέρα (το φυλακισμένο που φέραμε από την αυλή). Παρατηρούμε και καταλήγουμε σε συμπεράσματα που τα συζητάμε.

Φυσάμε ένα πούπουλο, ένα μπαλάκι χάρτινο, ένα πλαστικό μπαλάκι, ένα ξύλινο. Ποιο μας φαίνεται ποιο εύκολο να το μετακινήσουμε; Γιατί;

Μέχρι που φτάνει ο αέρας; (στην Ατμόσφαιρα) Στο διάστημα έχει αέρα;

Πειραματιζόμαστε πάνω στην έλλειψη του αέρα.

- Βάζουμε ένα κερί μέσα σε ένα ποτήρι. Το κερί συνεχίζει να καίει τώρα το αναμμένο κερί  το σκεπάζουμε με το ποτήρι. Το κερί σε λίγο σβήνει...Γιατί; 

- Ανάβουμε ένα κερί και το φυσάμε. τι θα γίνει; Όταν ο μπαμπάς ανάβει φωτιά για να ψήσει όταν φυσά τα κάρβουνα τι συμβαίνει; 

- Ποτήρι γεμάτο με νερό. Σκεπάζουμε το στόμιο του με ένα χοντρό χαρτί. Αν το αναποδογυρίσουμε τι θα συμβεί; Γιατί;

- Ρουφάμε λίγο νερό με ένα διάφανο καλαμάκι και κλείνουμε το στόμιο με το δάχτυλό μας. Αν σηκώσω το χέρι μου από το ποτήρι θα χυθεί το νερό από το καλαμάκι ή όχι; Γιατί;

- Γιατί παραμορφώνεται το κουτί ενός χυμού καθώς ρουφάμε με το καλαμάκι χωρίς να σταματήσουμε;

-Στερεώνουμε με πλαστελίνη ένα χωνί στο στόμιο ενός μπουκαλιού που είναι άδειο. Δοκιμάστε να χύσετε γρήγορα ένα ποτήρι νερό στο μπουκάλι. Τι παρατηρείτε; Κάντε το ίδιο αφού αφαιρέσετε την πλαστελίνη που φράζει το στόμιο του μπουκαλιού. Τώρα τι παρατηρείτε;

- Κολλάμε λίγο βαμβάκι στον πυθμένα ενός ποτηριού. Βυθίζουμε το ποτήρι ανάποδα σε μια λεκάνη με νερό. Τι παρατηρούμε; Το βαμβάκι βρέχεται ή όχι; 

Στο you tube θα βρείτε απλά πειράματα που μπορείτε να κάνετε με τα παιδιά.
Επίσης ένα πολύ ενδιαφέρον blog με απλά πειράματα είναι το παρακάτω
http://tinanantsou.blogspot.gr/p/blog-page_9495.html

Κάνουμε και άλλα "μαγικά"! "Το πνεύμα του μπουκαλιού": Τοποθετούμε ένα άδειο μπουκάλι στην κατάψυξη όση ώρα πειραματιζόμαστε στην τάξη (καλό είναι να έχει μείνει 1 ώρα). Μόλις το βγάλουμε βάζουμε ένα κέρμα στο στόμιο. Πιάνουμε το μπουκάλι με τα δυο χέρια. Και τώρα η μαγεία ξεκινά...το κέρμα ανασηκώνεται!!!!! Ένα πείραμα που ενθουσιάζει τα παιδιά και τα προβληματίζει. Πώς το έκανε αυτό η κυρία; Το έκανε πραγματικά; Ποιος τη βοήθησε;

Ρύπανση του Αέρα: Ο αέρας που αναπνέουμε είναι καθαρός; Πώς μπορεί να βρωμίσει ο αέρας; Ποιος τον βρωμίζει; Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι άνθρωποι ώστε να διατηρήσουμε τον αέρα καθαρό;

Όταν ο αέρας γίνεται ανεξέλεγκτος: Μπορεί ο Αέρας να μας βοηθά...ρωτήστε τα παιδιά με ποιο τρόπο ωστόσο όταν το παρακάνει στη δύναμη γίνεται καταστροφικός. Ζητάμε από τα παιδιά να μας δώσουν παραδείγματα. Πότε πρέπει να το φοβόμαστε; Τι μπορεί να προκαλέσει;
Μπορούμε να το παρατηρήσουμε σε μια λεκάνη με νερό όπου τοποθετούμε ένα αυτοσχέδιο βαρκάκι χάρτινο ή από φελιζόλ για περισσότερη ευκολία.
Γνωριμία με τις έννοιες Ανεμοθύελλα, Τυφώνας, Κυκλώνας, Ανεμοστρόβιλος.
Ένα βιντεάκι για συζήτηση

Πώς δημιουργούνται οι ανεμοστρόβιλοι

Γνωρίζουμε την ιστορία του κυρίου Μποφόρ. Δραστηριότητα από το βιβλίο της Αγγ.Θάνου "Πειράματα στο Νηπιαγωγείο".
"Τώρα θα κάνουμε ένα μεγάλο ταξίδι. Θα πάμε σε μια αλλιώτικη χώρα. Στη χώρα του κου Μποφόρ. Ο κος Μποφόρ ήταν ένας ναύαρχος, που ταξίδευε πολύ με το πλοίο του στις θάλασσες όλου του κόσμου και ήθελε πάντα να ξέρει τη δύναμη του ανέμου. Έτσι επινόησε έναν τρόπο να τη μετρά. Έφτιαξε μια κλίμακα και της έδωσε το όνομά του, την ονόμασε δηλ. κλίμακα Μποφόρ. Ελάτε παιδιά να τη γνωρίσουμε!" 
Στο πάτωμα ζωγραφίζουμε στα πλακάκια (είναι πιο διασκεδαστικό) ή χρησιμοποιούμε καρτέλες με την ένταση του ανέμου. Βαδίζουμε από τετράγωνο σε τετράγωνο και κάνουμε τις παρατηρήσεις μας.

Και λίγα μαθηματικά με ταξινόμηση καρτελών ανάλογα με την ένταση του ανέμου

απαλό αεράκι- μέτριος- δυνατός κλπ. τοποθετώντας παράλληλα και αριθμούς δίπλα σε κάθε καρτέλα από το 1 ως το 12 που είναι η μέγιστη ένταση ανέμου της κλίμακας.

Αέρας και Ήχος
Ο ήχος ταξιδεύει...
Χρησιμοποιούμε τη φωνή μας αρχικά. Πώς μπορούμε και μιλάμε; Πάλι ο αέρας παίζει το ρόλο του. Όσο περισσότερο αέρα εκπνέω τόσο περισσότερο δυνατή φωνή έρχεται στα αυτιά σου. 
Μια απλοϊκή προσέγγιση: Το κάνουμε κινητικά γιατί είναι δύσκολο να κατανοήσουν τα νήπια πως μεταδίδεται ο ήχος στον αέρα. Μερικά παιδιά-μόρια του αέρα στη σειρά το ένα πίσω από το άλλο με τα χέρια στην πρόταση. Ο τελευταίος σπρώχνει τον μπροστινό του κι αυτός τον μπροστινό του κοκ. μέχρι το σπρώξιμο να φτάσει στον πρώτο. Τα παιδιά-μόρια του αέρα  αφού σπρώξουν επανέρχονται στην αρχική τους θέση, ταλάντωση. Έτσι ο ήχος προχωρά όσο πιο δυνατό είναι το σπρώξιμο τόσο πιο δυνατός ο ήχος που μεταφέρουμε...
Παράγουμε ήχους φυσώντας ένα χαρτί που το κάνουμε ρολό αφήνοντας μια τρύπα,  σφυρίζουμε με το στόμα, με μια σφυρίχτρα...τα παροτρύνουμε να σκεφτούν τρόπους που μπορούμε να παράγουμε ήχο φυσώντας.
Τι γίνεται στο κενό; Τους εξηγούμε ότι ο ήχος μεταδίδεται μόνο στον αέρα. 
Μπορείτε ως προέκταση του θέματος να μιλήσετε για την Ηχώ και τον αντίλαλο αλλά αυτό είναι ένα άλλο κεφάλαιο που αφορά τη διάδοση του ήχου.
Ακούμε τον ήχο του αέρα...στις διάφορες εντάσεις του. Από το σύγχρονο νηπιαγωγείο 'Ηχοπαιχνιδίσματα"
Ακούμε μουσικές για τον αέρα ή τραγούδια παραδοσιακά και άλλα.
Γνωριμία με τα πνευστά όργανα. Γιατί ονομάστηκαν έτσι; Ποια γνωρίζουν τα παιδιά;
Παίζουμε φλογέρα, φλάουτο, φυσαρμόνικα...
Φτιάχνουμε μια Ηχοϊστορία: "Του Κυρ-Βοριά" Λαϊκό ποίημα. Ιδέα παρμένη από το "Μουσικό Γιασεμάκι" της Τζ. Μωραΐτη - Μ. Κουρκουρικα, εκδ. Μεταίχμιο

Ώρα για παιχνίδια:

- Δημιουργούμε αέρα με χαρτιά και παίζουμε με αυτά. Τα κάνουμε φτερά, βεντάλιες, αλεξίπτωτα κι ό,τι άλλο μας έρθει στο μυαλό. 

- Παίζουμε με τα χαρτιά και με την ένταση του αέρα. Μιμούμαστε τον αέρα αύρα, μέτριος αέρας, ισχυρός. Μπορεί να γίνει και με μουσική υπόκρουση.

- Με μπαλόνια φουσκωμένα. Προσπαθούμε να τα κρατήσουμε ψηλά όσο περισσότερο μπορούμε. χάνει όποιος το μπαλόνι του ακουμπήσει στο πάτωμα. 

- Ποιος θα γεμίσει πρώτος τη χαρτοσακούλα του με αέρα; Φυσούν ανά δύο.

- Βάζουμε ένα κομμάτι βαμβάκι- σύννεφο μπροστά από κάθε παιδί, ζητάμε να το μετακινήσουν χωρίς να το αγγίξουν. Μπορεί να γίνει και ανταγωνιστικά ανά δύο ή ομαδικά ορίζοντας μια απόσταση.

- Φυσάμε με το καλαμάκι ένα πούπουλο διανύοντας μία ορισμένη απόσταση. 

- Χορός των μουσικών οργάνων. Τοποθετούμε διάφορα μουσικά όργανα στο πάτωμα. Χορεύουν με μουσική κατά προτίμηση μουσικές που γράφτηκαν για το θέμα μας όπως Air του Μπαχ ή Βιβάλντι,κλπ. Μόλις σταματήσει η μουσική πρέπει να προλάβουν να αρπάξουν ένα πνευστό φωνάζοντας το όνομά του.
-Κόβουν χαρτάκια από εφημερίδα ή λεπτό χαρτί και φουσκώνουν ένα μπαλόνι. Απελευθερώνουν τον αέρα του μπαλονιού πάνω στα χαρτάκια. στόχος να τα συγκεντρώσουν στο κέντρο ενός κύκλου που ορίζουμε από την αρχή.
-Γινόμαστε οι άνεμοι που το έσκασαν από το ασκί του Αιόλου. Όταν ακούν μία ονομασία κινούνται ανάλογα. Πχ.Όστρια: Κουβαλούν τη βροχή ή μεταφέρουν τη σκόνη από την έρημο. Τραμουντάνα: Φυσά δυνατά είναι κρύος και δυνατός. Σιρόκος: δυνατός άνεμος που φέρνει τρικυμία και φουρτούνα.( Όλα τα χαρακτηριστικά των ανέμων έχουν συζητηθεί κι έτσι γίνεται μέσα από το παιχνίδι η εμπέδωση της συζήτησης).
-Δραματοποιούμε την ιστορία του Αιόλου.
- Δραματοποιούμε την ιστορία του Μποφόρ
-Παντομίμα Μπαλόνι που φουσκώνει και ξεφουσκώνει, σεντόνι που στεγνώνει στον αέρα, ανεμόμυλος ή ότι άλλο φανταστούν.

Γλωσσικά Παιχνίδια:
-Οι ονομασίες του ΑΕΡΑ: Αέρας, Άνεμος, Αγέρας, Αεράκι, Αύρα και όλα από Α. Ας βρούμε κι άλλες λέξεις που αρχίζουν από Α. 
-Δημιουργούμε σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό τον "αέρα" ή '"άνεμο". Ποιος θα βρει τις πιο πολλές;
Παραλλαγή; Τι λέμε; Αερόστατο ή Ανεμόστατο;
                                      Ανεμόμυλος ή Αερόμυλος;
                                      Αεροδρόμιο ή Ανεμοδρόμιο; κλπ
- Φτιάχνουμε μια φανταστική Ιστορία με ήρωα εμάς ή όποιον διαλέξουν τα παιδιά "Μια μέρα με πολύ αέρα". Μπορεί να γίνει ατομικά να διηγηθεί το κάθε παιδί μια προσωπική εμπειρία ή φανταστική, αλλά και ομαδικά Κάνει κάποιος την αρχή και συνεχίζουν οι άλλοι. 
- Μπερδεμένα γράμματα Α-Ε-Ρ-Α-Σ    Α-Ν-Ε-Μ-Ο-Σ καλούνται να τα βάλουν στη σειρά και να σχηματίζουν τις λέξεις. Μπορεί να γίνει και ανταγωνιστικά ανά δυο παιδιά για κάθε λέξη.
-Κυνήγι θησαυρού με τα γράμματα που τα πήρε ο αέρας και τα έκρυψε. Που να τα έβαλε άραγε; 

Παροιμίες του Αέρα
Αν δε φυσήξει άνεμος κλαράκι δε σαλεύει…(Προσπάθεια για επιτυχία…)
Άνεμο που δε βλάπτει, άσ’ τον να φυσά.. (Για συμπεριφορές ανθρώπων)
Όποιος σπέρνει άνεμο, θερίζει θύελλες ή χίμαιρες.
Ανεμομαζώματα, διαβολοσκορπίσματα. (Δουλειές βιαστικές)
Όπου φυσάει ο άνεμος πάει… (παρασύρεται)
Περί ανέμων και υδάτων. (λόγια, συνομιλίες άνευ σημασίας)
Όποιος αέρας κι αν φυσάει, ο μύλος πάντα αλέθει. (Έχει επιτυχίες υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.)

Ώρα καλή στην πρύμνη σου κι αέρα στα πανιά σου. (να μη βρεθεί κανένα εμπόδιο στο δρόμο σου)

Κι από τότε που ο άνεμος μου εναντιώθηκε, έμαθα να σαλπάρω με όλους τους ανέμους.(Προσαρμογή σε όλες τις συνθήκες)
Η θάλασσα είναι γαλανή μα ο αγέρας τη μαυρίζει. ( Πάντα κάποιος λόγος υπάρχει για το κακό).
Τι σε νοιάζει για αέρα που δεν μπαίνει στα πανιά σου;
Έχει κάθε λαγκαδάκι το δικό του αεράκι.
ΠΗΓΗ: http://www.sansimera.gr/proverbs/categories/14#ixzz3rZBhLynz

Ένα πολύ ωραίο παραμύθι για πειραματισμό και συζήτηση είναι "Οι Άνεμοι" της Χρ. Χατζηγιαννιού από το Ανθολόγιο των παιδικών μας χρόνων Α' -Β' Δημοτικού.
Μπορείτε να το δουλέψετε στα πλαίσια των φυσικών επιστημών και να συζητήσετε τα συμπεράσματά σας.

Ένα επίσης πολύ ωραίο παραμύθι που αρέσει στα παιδιά με αντίστοιχο φύλλο εργασίας

             

                                              

   Ένα ακόμα φύλλο εργασίας που μπορείτε να αξιοποιήσετε στην τάξη σας από το βιβλίο του ΟΕΔΒ "Ακούω Βλέπω και Μιλώ Σκέπτομαι και Συζητώ"

Ένα παραμύθι που αρέσει επίσης στα παιδιά και μπορείτε να αξιοποιήσετε με πολλές δραστηριότητες

Ποιήματα που δουλέψαμε στην τάξη και άρεσαν και έγιναν έναυσμα για πολυποίκιλες δραστηριότητες και σας τις προτείνουμε ανεπιφύλακτα:
- Τα παιχνίδια του Αέρα της Ντ. Χατζηνικολάου
- Του μικρού Βοριά που μπορούμε να το ακούσουμε και μελοποιημένο
- Ο Ήλιος και ο Αέρας
Μπορείτε να τα δραματοποιήσετε, να τα ζωγραφίσετε, να παίξετε το παιχνίδι της χαμένης λέξης, να τα τραγουδήσετε έτσι σκορπίσαμε ήχους στον αέρα και ότι άλλο φανταστείτε . Εμείς τα κάναμε όλα και μας άρεσε πολύ!

Τι άλλο κάναμε; 
Ζωγραφίσαμε με νερομπογιά φυσώντας με το καλαμάκι...
Η δραστηριότητα μπορεί να γίνει και ομαδικά κι έτσι να φτιάξετε τον πίνακα των ανέμων.
Ζωγραφίσαμε τους ανέμους όπως ο καθένας τους φαντάστηκε...
Εμπνευστήκαμε από ζωγραφικούς πίνακες και κάναμε τις δικές μας δημιουργίες.
Φτιάξαμε ανεμόμυλους, βεντάλιες, ανεμοδείκτες, αεροπλάνα, αερόστατα, φουρφούρια..., τον Αίολο και το ασκί του...και εικονογραφήσαμε το πείραμα που μας άρεσε πιο πολύ.

Ανεμοδαρμένα φύλλα εργασίας:

      

      

          

Ένας ανεμόμυλος που θέλει να παίξει με τον αγέρα.

Και ένας αγέρας που ζητάει συντροφιά στα παιχνίδια του.

Του μικρού βοριά παράγγειλα να ' ναι καλό παιδάκι...

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Από την ημέρα που γεννιόμαστε ζούμε σε μια θάλασσα από αέρα...και μάλιστα ζούμε στο βυθό της γιατί πάνω από μας μέχρι και τα όρια της ατμόσφαιρας υπάρχει αέρας. Αυτός είναι χρήσιμος για μας.