Η Νατα...Λίνα στο Νηπιαγωγείο: ΕΝΤΟΜΑ

Έντομα φτεροκοπούν ζουμ και ζουμ παντού γυρνούν!

Ο ήλιος άπλωσε τις χρυσές αχτίνες του, χαλί για να περπατήσει πάνω τους η νεραϊδογέννητη κόρη του Χρόνου, η Άνοιξη. Με το που πάτησε το πόδι της στη γη όλα άλλαξαν...Ο κάμπος ντύθηκε με γιορτινή φορεσιά για να την προϋπαντήσει, τα πουλιά έδωσαν την καλύτερη συναυλία για χάρη της, τα ζώα πανηγυρίζουν όπου κι αν αυτή διαβαίνει. Και τα μικροσκοπικά ζουζούνια έκαναν την πανηγυρική τους εμφάνιση, σύντροφοι και συνοδοί της. Ποια είναι αυτά; Με μια φωνή η τάξη αντηχεί: ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ!

Μικροσκοπικά, ωφέλιμα ή βλαβερά, τα συναντάμε παντού. Τι ξέρουμε γι' αυτά;

Τα προσφιλή στα παιδιά έντομα εμφανίστηκαν στη γη πριν από 400 εκατομμύρια χρόνια. Υπάρχουν περισσότερα από 15-30 εκατομμύρια είδη και χωρίζονται στα έντομα του εδάφους, του νερού και του αέρα.. Από συζήτηση που κάναμε στην τάξη διαπιστώσαμε πως τα διαφορετικά είδη εντόμων έχουν πολλές ομοιότητες, αλλά και διαφορές, πχ. δεν πετούν όλα τα είδη ή δεν τσιμπούν όλα. Έτσι αποφασίσαμε να βγούμε στην αυλή και να τα παρατηρήσουμε όσον το δυνατό καλύτερα, άλλωστε κάθε μέρα στην αυλή γίνεται πανηγύρι με τις "ανακαλύψεις" των παιδιών στο διάλειμμα. Κάθε μέρα κάτι νέο ανακαλύπτουν και πάντα ετοιμάζουν φωλιές για να τα προστατέψουν. Λίγα χορταράκια, λίγο χώμα και να η φωλιά έτοιμη πότε για να βάλουν τις πασχαλίτσες που βρήκαν και πότε για τα σκουληκάκια ή για το σκαθάρι που προσπαθεί μάταια να ξεφύγει από την υπερπροστατευτική παιδική παλάμη. Κάθε λίγο μια καινούρια ερώτηση: "Τι τρώει κυρία, η πεταλούδα; η πασχαλίτσα; η αράχνη;" Πήραμε, λοιπόν, μικρά κουτάκια και βαζάκια με καπάκι, μεγεθυντικό φακό, χαρτιά και μολύβια για καταγραφή και φωτογραφική μηχανή και ξεκινήσαμε την εξερεύνηση του μικρόκοσμου της αυλής και του κήπου μας. Με προσοχή λοιπόν, ξεκινήσαμε την μικρή μας εξερεύνηση τονίζοντας πως μόνο θα μελετήσουμε τα ευρήματά μας και κατόπιν θα τα αφήσουμε ελεύθερα. Τι είναι ποιο εύκολο να πλησιάσουμε; Αυτά που δεν πετούν! Έτσι λοιπόν, μυρμήγκια, σκουλήκια, κάμπιες, ακρίδες, πασχαλίτσες, αράχνες, σκαθαράκια ήταν τα πιο εύκολα "θύματα" της περιέργειας μας. Αφού προσεχτικά τα τοποθετήσαμε στα βάζα μας καθήσαμε κρατώντας τους μεγεθυντικούς φακούς για να τα παρατηρήσουμε καλύτερα. Κάνουμε συγκρίσεις το σώμα τους με το σώμα το δικό μας. Καταλάβαμε πολύ εύκολα πως δεν υπάρχει καμιά αντιστοιχία μεταξύ τους. Πώς άραγε είναι το σώμα τους. Σε χαρτιά που είχαμε μαζί επιχείρησαν να δώσουν την δική τους ερμηνεία. Ζωγράφισαν ένα έντομο και προσπαθήσαμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα σύμφωνα με αυτά που εκείνα παρατήρησαν: έχουν κεφάλι; μάτια; Πόσα πόδια έχουν; έχουν φτερά; Τέλος σε ένα Α3 τους ζωγραφίζουμε ένα έντομο όπου ξεχωρίζουν τα 3 μέρη του σώματός του κεραίες και πόδια και συζητάμε για την ανατομία ενός εντόμου. Αποφασίζουμε να γυρίσουμε στην τάξη και να συνεχίσουμε περαιτέρω την μελέτη μας. Ποια άλλα έντομα γνωρίζουν; Τι ομοιότητες έχουν με αυτά που πιάσαμε; Ανήκουν όλα στην ίδια οικογένεια;Κάποια δεν εανήκουν στην οικογένεια των εντόμων (Σκουλήκια, σαλιγκάρια, αράχνες). Είναι ωφέλιμα για μας; Βλαβερά; Ποια τα ωφέλιμα στον άνθρωπο; Τι θα ταΐσουμε τους μικρούς αιχμαλώτους μας; Οι απορίες πολλές και οι πληροφορίες ακόμη περισσότερες. Τα βάλαμε λοιπόν σε βάζα με διάτρητο καπάκι και αποφασίσαμε να τα κρατήσουμε για λίγες μέρες ώστε να τα παρατηρήσουμε καλύτερα.

Ζουζουνοπαιχνιδίσματα

- "Η Αράχνη": Μέσα σε κύκλο (ένα στεφάνι ή σκοινί) κάθεται η Αράχνη ακίνητη και τα παιδιά -έντομα πετούν τριγύρω της. η Αράχνη προσπαθεί να πιάσει όσα περισσότερα παιδιά μπορεί χωρίς να βγει από τη φωλιά της. Παραλλαγή: σαν κυνηγητό προσπαθεί με μια κορδέλα που κρατά να ακινητοποιήσει όσα παιδιά- έντομα μπορεί.

- Σκόρπια γράμματα της αλφαβήτου ανάποδα στο πάτωμα. Τραβά ένα παιδί στην τύχη και βρίσκουμε έντομα από το γράμμα που θα τύχει. Πχ. Γ: γρύλος κλπ.

-Φτιάξε ένα αίνιγμα να μαντέψουμε: Τα παιδιά σε κύκλο και ένα παιδί στο κέντρο φτιάχνει αυτοσχέδια αινίγματα-περιγραφές για το έντομο που έχει στο μυαλό του. Παροτρύνουμε τα παιδιά να δίνουν ξεκάθαρες περιγραφές.

- Memory με έντομα- παιδιά. Στο στήθος κάθε παιδιού κολλάμε ένα έντομο το οποίο υπάρχει 2 φορές. Τα παιδιά παραταγμένα σε σειρές γυρισμένα πλάτη σε δυο παιδιά-παίκτες εξερευνητές. Οι εξερευνητές με αποχή γυρίζουν κάθε φορά δυο παιδιά αν έχουν το ίδιο έντομο στο στήθος το κερδίζουν.

- Ζουζουνίσματα: Χορεύουν με μουσική. Μόλις τους δείχνουμε το γράμμα Ζ που κρατάμε ε καρτέλα ζουζουνίζουν ανάλογα με την εντολή: Χαρούμενα, ζωηρά, γκρινιάρικα, τραγουδιστά,κλπ.

- Με γραμμή αφετηρίας γίνονται ακρίδες και γρύλοι και πηδώντας προσπαθούν να φτάσουν στο ορισμένο τέρμα. Ποια ομάδα θα κερδίσει; Αν θέλουμε να το δυσκολέψουμε τοποθετούμε εμπόδια που πρέπει να πηδήξουν ή φτιάχνουμε μία διαδρομή περίπλοκη.

- Με γραμμή αφετηρίας παίζουμε το παραπάνω παιχνίδι αλλά κινούμαστε έρποντας σαν κάμπιες, ή στα τέσσερα σαν αράχνες.

- Πουλιά και έντομα: Τα παιδιά-πουλιά κυνηγούν τα παιδιά-έντομα σκοπός να τα πιάσουν όλα.
- Έντομα ωφέλιμα-έντομα βλαβερά: Χορεύουν και κινούνται σαν εντομα με τη συνοδεία μουσικής. Με την παύση φωνάζουμε ένα έντομο. Αν είναι βλαβερό για τον άνθρωπο (πχ. μύγα) τινάζουν τα χέρια και χοροπηδούν αν είναι ωφέλιμο (πχ. μέλισσα) στέκονται ακίνητα.
- Τα παιδιά σε ζευγάρια.Το κάθε ζευγάρι έχει διαλέξει ένα έντομο ονομασία και σύνθημά τους ένας ήχος χαρακτηριστικός, συνήθως αυτός του εντόμου που επιλέγουν. Ο ένας έχει κλειστά τα μάτια και ο άλλος τον καθοδηγεί σιγά μέσα από μια διαδρομή κάνοντας τον ήχο που επέλεξαν, Αν συναντά εμπόδιο σταματά τον ήχο και το παιδί που έχει κλειστά μάτια αντιλαμβάνεται ότι θα πρέπει να σταματήσει. Κερδίζουν αν διασχίσουν σωστά τη διαδρομή τους που κάθε φορά είναι διαφορετική για κάθε ζευγάρι. Παραλλαγή: Στο σημείο που ο ήχος σταματά έχουμε τοποθετήσει τα γράμματα που σχηματίζουν τη λέξη Ε-Ν-Τ-Ο-Μ-Α και σκοπός είναι να τα μαζέψουν όλα. Καλό είναι να παιχτεί σε εξωτερικό χώρο.
- Το κουνούπι τσιμπάει: Το παιδί- κουνούπι τσιμπάει κάποιο παιδί και το τελευταίο ονοματίζει το μέρος του σώματος που τσιμπήθηκε από το κουνούπι.
Οι ακρίδες: Το σχοινί γίνεται χωράφι. Με ένα χτύπο του ταμπουρίνου, οι ακρίδες μπαίνουν μέσα στο χωράφι. Με δύο χτύπους βγαίνουν από το χωράφι. Στη σιωπή τρώνε και στον συνεχόμενο τρέχουν να γλυτώσουν από τα εντομοκτόνα.
- Τα μυρμήγκια με σπόρο στη πλάτη πάνε να πιουν νερό στη λίμνη, περπατώντας κατά μήκος ενός σχοινιού. Ποιο θα φτάσει στον προορισμό του και ποιο θα γυρίσει πίσω, χωρίς να του πέσει ο σπόροσ από τη πλάτη;

- Τραγουδάμε τραγούδια για έντομα: Ο ψύλλος, η ψείρα, η πεταλούδα, ο τζίτζικας, κουνουπάκι, η μικρή αράχνη, 9 μελισσούλες, η μέλισσα, ο κυρ μέρμηγκας, κλπ

Περισσότερη γνώση και διασκέδαση:

Πασχαλίτσα και μελίγκρα

Μυρμήγκια από το Θαυμαστό κόσμο των ζώων Disney

Τζίτζικας και μέρμηγκας του Disney αγαπημένο μας

Για συζήτηση και όχι μόνο

Κι ένα κλασικό του Χ.Κρ. Άντερσεν "Ο καθηγητής και ο ψύλλος"

Ζουζουνοαναγνώσματα:

-Με αφορμή το παραμύθι χωριζόμαστε σε ομάδες εντόμων και η κάθε ομάδα με το σύνθημα μιμείται την "εντομομπάντα" και παίζει μια ζουζουνομπαλάντα μιμητικά και ηχητικά με το μουσικό όργανό της έτσι όπως αναφέρεται στο παραμύθι.

-Έχοντας έντονη την παρήχηση του Ζ από το πέταγμα του κουνουπιού μιμούμαστε κι εμείς το πέταγμα του και ζουζουνίζουμε αρχίζοντας χαμηλά και δυναμώνοντας και το αντίστροφο, ζουζουνίζουμε κυματιστά, μια χαμηλά μια δυνατά, ζουζουνίζουμε εύθυμα, στεναχωρημένα, θυμωμένα, κουρασμένα,κλπ. Μια ευκαιρία για να μιλήσουμε για την ένταση του ήχου Cresendo- Decresendo με ζουζουνίσματα και Forte -Piano.

- Ένα παιδί εφευρίσκει το δικό του ζουζούνισμα και οι άλλοι μιμούνται κάνοντας τη δική μας ζουζουνομπαλάντα με πολλλλά ΖΖΖΖΖΖ!

- Τυφλοζουζουνισματα: Ένα παιδί με κλειστά μάτια στο κέντρο του κύκλου των παιδιών και προσπαθεί να πιάσει αυτό που ζουζουνίζει και αν μαντέψει σωστά παίρνει τη θέση του. Για να το δυσκολέψουμε μπορούμε να ορίσουμε δυο παιδιά να ζουζουνίσουν εναλλάξ.

Ακόμη Ο φίλος μας ο Αίσωπος Μας χαρίζει τα δικά του παραμύθια "Τζίτζικας και μέρμηγκας, Το Λιοντάρι και το κουνούπι, Το περιστέρι και το μυρμήγκι.

Ένα πολύ ενδιαφέρον link από τη συνάδελφο του Πυθαγορείου για το θέμα με γλωσσικές και μαθηματικές δραστηριότητες και όχι μόνο ΕΔΩ

Φύλλα εργασίας που ζουζουνίζουν: