28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

28η Οκτωβρίου 1940

Τα γεγονότα πολλά και το φωτογραφικό υλικό επίσης. Μέσα από το φωτογραφικό αυτό υλικό γίνεται μια πρώτη προσέγγιση των γεγονότων. Ένας πόλεμος έχει πάντα μια αφορμή. Ποια είναι αυτή; Η ΑΛΑΖΟΝΕΙΑ του ανθρώπου. Ποιοι τον προκάλεσαν, ποιοι εναντιώθηκαν, ποια τα αποτελέσματα...


Σε δεύτερη φάση τα αποτελέσματά του στον Ελλαδικό χώρο. Κατοχή - Πείνα - Φόβος - Θάνατος - Καταστροφές. Μέσα από φωτογραφίες και πρωτοσέλιδα εφημερίδων της εποχής μαθαίνουμε πως βίωσαν οι Έλληνες τον πόλεμο του '40.

Στο φύλλο εργασίας κάθε παιδί διάλεξε μια εικόνα μίλησε σε όλους για αυτήν. Τι εικονίζει, τι συναισθήματα του προκαλεί,κλπ.

Κάποιες φορές η κινούμενη εικόνα είναι πιο ελκυστική και γίνεται το έναυσμα για συζήτηση.

Πριν αναφερθούμε στα γεγονότα αναλυτικά βλέπουμε το βίντεο από ένα απόσπασμα της ταινίας "Το Ξυπόλητο Τάγμα" https://www.youtube.com/watch?v=8p1iaLg88jM και... οι ερωτήσεις πέφτουν σαν σφαίρες!

Κινητικά Παιχνίδια:

Το ΟΧΙ: Σχηματίζουν το ΟΧΙ με κοντάρια και στεφάνια

Μιμητικές κινήσεις: Περπατούν στο χιόνι,κουβαλούν φορτία, περνούν ποτάμια κρατώντας το όπλο ψηλά, περνούν κάτω από μία γέφυρα με το όπλο χαμηλά, περνούν κάτω από ένα συρματόπλεγμα κοκ

Η σημαία: Σχοινί-οχυρό κυκλικό και στη μέση τα κομμάτια της ελληνικής σημαίας.Ο Ιταλός-παιδί φυλάει τα κομμάτια με ένα όπλο-μαντήλι.Οι Έλληνες-παιδιά προσπαθούν να αρπάξουν τα κομμάτια της σημαίας. Όποιο παιδί όμως το αγγίξει το μαντήλι- όπλο βγαίνει από το παιχνίδι.

Στα βουνά της Αλβανίας: Ορίζεται μια διαδρομή (πάνω από το τραπέζι,περπατάς τη γέφυρα-τουβλάκια, κάτω από τη γέφυρα τραπέζι, κολυμπάς στο ποτάμι-πανί) κρατώντας το την ελληνική σημαία.Πρέπει να φτάσει στο ύψωμα- τραπέζι και να βάλει τη σημαία στο βουνό-τουβλάκι.

Τα χρώματα της ελληνικής σημαίας συμβολίζουν τη θάλασσα και τον αφρό της.Παρατηρούν σημαίες άλλων κρατών και υποθέτουν τα χρώματα που βλέπουν τι μπορεί να συμβολίζουν. Οι απαντήσεις καταγράφονται και μετά τους εξηγούμε τον συμβολισμό των χρωμάτων.

Παραδοσιακό Παιχνίδι: ¨Τα στρατιωτάκια": Ένα παιδί ακουμπά στον τοίχο με τα μάτια κλειστά και την πλάτη γυρισμένη στα άλλα παιδιά, που βρίσκονται σε απόσταση κρατώντας τη σημαία τους και λέει: ""Στρατιωτάκια ακούνητα, με τη σημαία στο χέρι!"

Στο διάστημα αυτό τα παιδιά παίρνουν στάσεις στρατιωτών, προσέχοντας να έχουν βρει ποια πόζα θα πάρουν προτού τελειώσει το παράγγελμα! Μόλις γυρίσει αυτός που τα φυλάει προσέχει μήπως κάποιο παιδί κουνιέται. Προσπαθεί να τα κάνει να μιλήσουν ή να γελάσουν και να χάσουν. Αρχίζει να τα ρωτά διάφορες ερωτήσεις πχ. Εσύ έφτιαξες τη σημαία; Αν το παιδί απαντήσει χάνει και τα φυλάει.

Η Σημαία μας στη μουσική, στην ποίηση, στη λογοτεχνία, στην τέχνη. Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και φέρνουν υλικό στην τάξη σχετικό με τη ΣΗΜΑΙΑ. Το παρουσιάζουν και συζητάμε τι ώθησε τους καλλιτέχνες να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο θέμα, ποια η εποχή που τα δημιούργησαν, τι ήθελαν να περάσουν στο κοινό που θα τα διάβαζε, άκουγε ή έβλεπε.

Η Γερμανική σημαία στην Ακρόπολη - Έλληνες την κατεβάζουν με κίνδυνο της ζωής τους.

Τι σηματοδοτούν για τους Έλληνες οι δυο εικόνες; Ποιοι οι τολμηροί; Τι νομίζετε ότι έγινε στη συνέχεια;

                  

                         

Η ελληνική σημαία στην Ακρόπολη κατά την απελευθέρωση. Τα συναισθήματα που μας προκαλούνται

Ο Νέος Σημαιοφόρος

.Για ζωγραφική ή όποια άλλη δραστηριότητα σκεφτείτε...

        

Εμείς πριν κάποια χρόνια δουλέψαμε τον πίνακα αυτό εστιάζοντας στον τρόπο που ο ζωγράφος χρησιμοποίησε τα χρώματα. Δώσαμε λοιπόν βάση στη λεπτομέρεια και προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε ένα πιστό αντίγραφο του αρχικού. Όχι λοιπόν απλό χρωματισμό μιας ζωγραφιάς, αλλά ζωγραφική με κηρομπογιά της λεπτομέρειας. Το αποτέλεσμα της δουλειάς των παιδιών εκπληκτικό. Ίσως γιατί τελικά παρατηρούν περισσότερα από όσα νομίζουμε.

Ενδεικτικά φύλλα εργασίας:

 

       

                         

                                   

Ατομικές και ομαδικές εργασίες:

                                               Τιμώντας τον Άγιο Δημήτριο και το γαλάζιο

Η ασπίδα του Όχι

Πολεμώντας στα βουνά της Αλβανίας

Το σύμβολο της  ελληνικής σημαίας

Οι εφημερίδες του 1940, κάπως αλλιώς

Η ελληνική σημαία σε πανί και αποφασίζουμε να φτιάξουμε και τη σημαία της τάξης μας, ζωγραφισμένη κι αυτή σε πανί.

Η γερμανική κατοχή κάπως διαφορετική

Φωνάζοντας αέρα

Στέλνοντας ένα δέμα στο γιο μας που πολεμά στα βουνά(το γράμμα ειπώθηκε από τα παιδιά)

Μπλε και άσπρο δημιουργούν τη λέξη του 1940

ΠΟΛΕΜΟΣ -ΕΙΡΗΝΗ

Ένα θέμα επίκαιρο που μπορούμε να το δουλέψουμε με κάθε ευκαιρία μέσα στη σχολική χρονιά. Βέβαια το θέμα αυτό συνηθίζουμε να το δουλεύουμε μόλις πλησιάζει η Εθνική μας γιορτή. Εδώ καλό είναι να αρχίσουμε μέ ένα παραμύθι από τα πολλά που κυκλοφορούν για την Ειρήνη. Προτεινόμενο για την ηλικία των παιδιών μας ένα συλλογικό έργο σε μετάφραση Ν. Δεληβοριά  "Πολύτιμα παραμύθια". 

Πέντε μοναδικά παραμύθια για την ειρήνη, την ελευθερία και τις αξίες της ζωής.

Και τώρα που τα διάβασες όλα τα παραμύθια, να θυμάσαι,
τα παραμύθια λένε πάντα την αλήθεια.
Μόνο που την λένε αλλαγμένη, κι όχι έτσι όπως τάχα είναι.
Μα έτσι όπως θα έπρεπε να είναι.
Παραμυθένια μια ζωή σού πρέπει
με μάγισσες και δράκους και θηρία
να ξυπνάς και να κοιμάσαι όλο με κέφι
λουλούδια να σε ραίνουν σαν περνάς
και στο τέλος του δρόμου πάντα να προσμένει
το ταίρι σου το ονειρικό, το αγαπημένο.
Κοιμήσου τώρα κι ας ξυπνήσει η Μοίρα.

Καιρός της να δουλέψει
τα μάτια με φιλιά ας σου σφαλίσει
και με χρυσόσκονη τις πίκρες να γιατρέψει
Νίκος Δεληβοριάς

Ένα άλλο έναυσμα για την ειρήνη

 το βιντεο του oscuro cardinal

το παραμύθι "Πατάτες,πατάτες"

Και Παιχνίδι

Η ειρήνη ταξιδεύει: Τα παιδιά ακούνε ήχους από την καθημερινή ζωή, τους αναγνωρίζουν και προσπαθούν να φτιάξουν προτάσεις(τον ήχο από παιδιά που παίζουν, ένα λούνα παρκ, ένα ρυάκι που κυλά, ένα ξυπνητήρι κοκ)

Οι πύργοι της ειρήνης: Ισάριθμα τουβλάκια και τα παιδιά ανά δύο προσπαθούν να χτίσουν έναν πύργο γερό και γρήγορα.Κερδίζει αυτός που τελειώνει πρώτος.

Το χωριό της ειρήνης:  Τα τουβλάκια όρθια φτιάχνουν το χωριό και τα παιδιά καλούνται να περπατήσουν ανάμεσα στα σπίτια χωρίς να τα γκρεμίσουν με μουσική υπόκρουση. Με το σταμάτημα όμως της μουσικής πρέπει να φτιάξουν ένα κύκλο που μέσα τους θα υπάρχει το χωριό της ειρήνης.

Τα κανόνια του πολέμου: Με τα τουβλάκια και τα κοντάρια φτιάχνουμε κανόνια και τα παιδιά προσπαθούν με τις μπάλες να τα γκρεμίσουν.
Το παιχνίδι των παιδικών μας χρόνων "Θέλουμε Πόλεμο κι εμείς Ειρήνη": Παιχνίδι εξωτερικού χώρου. Τα παιδιά αντικριστά σε δυο ομάδες και σε απόσταση μεταξύ τους πιασμένα χέρι χέρι σε αλυσίδα. Φωνάζει η μια ομάδα: "Θέλουμε ΠΟΛΕΜΟ!" απαντά η άλλη: "Κι εμείς ΕΙΡΗΝΗ"! και η πρώτη ανταπαντά: "Και ποιον εθέλετε;" η δεύτερη ομάδα διαλέγει ένα παιδί της πρώτης, το οποίο καλείται να τρέξει και να σπάσει την αλυσίδα των αντιπάλων. Αν τα καταφέρει τους κλέβει ένα παιδί που το ενσωματώνουν στην ομάδα τους. Αν δεν τα καταφέρει μένει στην ομάδα που έμεινε ενωμένη. Κερδίζει η ομάδα που θα καταφέρει να συγκεντρώσει όλα τα παιδιά στο δυναμικό της.
Στη χώρα του πολέμου και στη χώρα της Ειρήνης: Τα παιδιά σε δυο ομάδες αναπαριστούν τη ζωή των παιδιών σε μια χώρα όπου επικρατεί ο πόλεμος και αντίστοιχα στη χώρα όπου επικρατεί η Ειρήνη.

Και Μουσική

Ακούμε διάφορα κλασικά κομμάτια και εμβατήρια και ταξινομούμε ποια ταιριάζουν στον πόλεμο και ποια στην Ειρήνη. Κινούμαστε αναλόγως με τον ήχο της μουσικής  που ακούμε. Στα εμβατήρια παρελαύνουμε, κινούμαστε σαν να είμαστε σε μάχη, κρυβόμαστε σε καταφύγια κοκ. Σε ρυθμούς βαλς ή απαλής μουσικής παίζουμε, πάμε εκδρομή, γελάμε ξέγνοιαστα, χορεύουμε.

Ακούμε τραγούδια της εποχής και τα συγκρίνουμε με τα σημερινά. Μιλάμε για τη Σοφία Βέμπο και την προσφορά της.

Ακούμε και μαθαίνουμε το τραγούδι του Ν. Ξυλούρη σε μουσική Στ. Ξαρχάκου "Το Παραμύθι"

και το πολύ αγαπημένο από την "Ειρήνη" του Δ. Ποταμίτη

Γιούπι για για γιούπι γιούπι για
ας χαρούμε την Ειρήνη βρε παιδιά.
ΟΧΙ πόλεμο και μάχη
ΟΧΙ όλα και θανάτοι
μόνο αγάπη, γέλιο και χαρά!
Γιούπι για για γιούπι γιούπι για
τους πολέμους διώξτε μακριά
κι όποιος ξαναπιάσει ασπίδα 
στον ποπό να βγάλει ακίδα
και στη γλώσσα να του βάλουν πιπεριά! (2)

 

Και φυσικά φτιάχνουμε τα δικά μας δίστιχα...

1. Ο Πόλεμος είναι δυνατός 
μοιάζει με γίγαντας σωστός...

... μα όμως η Ειρήνη
μας δίνει τη γαλήνη!

2. Ο Πόλεμος είναι κακός...
θέλει να γίνει αρχηγός...

,,,ενώ η Ειρήνη
νέα ζωή μας δίνει!

3. Ο Πόλεμος μοιάζει με δράκος που ξερνά φωτιά
και όλα γύρω τα χαλά...

...η Ειρήνη χαμογελαστή
 σαν ήλιος την αυγή!


Και Κουκλοθέατρο

Τα παιδιά αυτοσχεδιάζουν διαλόγους με θέμα την Ειρήνη και τον Πόλεμο.
Διαλέγουν κούκλες με ζώα ή ανθρώπους και στήνουν το δικό τους παραμύθι.

Ενδεικτικά φύλλα εργασίας:

                                                   

Τα παιδιά στη μέση ζωγραφίζουν ότι φαντάζονται και εμείς στο τέλος κολλάμε τον πραγματικό λόγο που είναι ένα σκουλήκι.

Αφού δουλέψαμε το ποίημα του Γ.Ρίτσου "Ειρήνη" στο φόρεμα της ειρήνης ζωγράφισαν κάτι από το ποίημα.

Ατομικές και ομαδικές εργασίες:

                                                     Αφαιρετική με μαύρο , σε άσπρο φόντο.

Το κανόνι της ειρήνης

Ζωγραφικοί πίνακες

Το σύμβολο της ειρήνης

"Το περιστέρι της ειρήνης"

Σε μια χώρα που έχει πόλεμο, το περιστέρι στο διάβα του, αρχίζει και ομορφαίνει ότι παίρνει μαζί του.

 Και μια τελευταία πρόταση

Δίνουμε στα παιδιά τους τίτλους

Η ΕΙΡΗΝΗ είναι....

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ είναι...

και τα παιδιά ελεύθερα με ζωγραφική ή κολάζ συνθέτουν τι είναι γι' αυτούς η ειρήνη ή ο πόλεμος αντίστοιχα. Μπορεί να γίνει ατομικά ή σε ομάδες των δύο ή τριών παιδιών σε Α3.

"Πόλεμος είναι ένα αγκάθι στη ψυχή και η Ειρήνη είναι ο ήλιος που χορεύει την αυγή"